Cover 'Wandelen' 2Frédéric Gros.
Uitgeverij: De Bezige Bij

Nog niet zo lang geleden schafte ik mij dit kleinood aan. Ik wist toen nog niet dat ik dit werkje telkens opnieuw zou herlezen.

Dit fijnzinnig boek is tegelijk poëtisch, filosofisch en spiritueel. Thema’s, denkers, filosofen die het ‘wandelen’ omarmen en daarin een belangrijke bron van inspiratie, actie, contemplatie, verzet zelfs, vonden, komen afwisselend aan bod.
De auteur, hoogleraar filosofie aan de universiteit in Parijs, illustreert, becommentarieert, analyseert, fileert soms in een schitterende oorspronkelijke taal (met een pluim voor de vertaler) de diepere lagen die met het thema ‘wandelen’ verbonden zijn. Dat hij dit niet vrijblijvend aanpakt, impliceert dat je als lezer regelmatig confronterend wordt toegesproken. In welke mate verlaat je graag je comfortzone om je over te geven aan de natuur, de tijdloosheid, aan ontvankelijkheid voor inspiratie, voor stilte en zuiverende leegte? Ver weg van het geraas en van de competitie. Hoe bang ben je voor heilzame eenzaamheid waarbij geen scholing, techniek, materiaal of geld is vereist? Alleen een lijf, ruimte en tijd.

Het boek bestaat uit verschillende hoofdstukken die handelen over een filosoof of over een thema dat verwant is aan het wandelen. Boeiende hoofdstukken in het boek zijn onder andere: eenzaamheid tijdens de voetreizen, stilte, eeuwigheid, Thoreau, de pelgrim, het flaneren, Gandhi. De hoofdstukken over Nietzsche en Rimbaud ervaarde ik als iets minder relevant. Maar het geheel heeft een rijke inhoud. Regelmatig lees je een zin waarmee je je ziel en je geest kan vervullen.

Enkele citaten uit het boek:

“Je wandelt altijd in stilte; zoals er verschillende soorten eenzaamheid zijn, zijn er ook verschillende soorten stilte.”
“Wandelend doe je, niets anders dan wandelen. Omdat je verder niets te doen hebt, kun je het zuivere gevoel dat je bestaat terugvinden, de eenvoudige vreugde daarvan, die je je hele kindertijd hebt gekend.”
“Flaneren ondermijnt de eenzaamheid, de snelheid, het harde zakendoen en het consumeren.”
“Wandelen is eenvoud. Die eenvoud had voor Gandhi, die heel zijn leven heeft gewandeld, ook een politiek doel: volgens hem buit je je naaste al uit als je een leven leidt waarin je meer verbruikt dan je nodig hebt.”

Dit boek mag eigenlijk in geen enkele bibliotheek ontbreken van wie de eigenaar ook maar enigszins interesse heeft in een spiritualiteit met een letterlijk kleine ecologische voetafdruk, in het oefenen in alert zien en poëtisch waarnemen van de werkelijkheid (de natuur en de stad). Uiteindelijk leidt het idealiter tot meer maatschappelijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid.

‘Wandelen. Een filosofische gids’ ligt bij mij altijd meeneemklaar als ik naar de tandarts of de bioscoop ga, om tijdens het wachten in te lezen.

Het blijft een wakkerhouder, een appel. En zoals je begrepen hebt: een volstrekte aanrader.

Bruno Van Imschoot